Haziran 8, 2025

iyzico, “Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu”nu yayımladı

iyzico'nun, Dogma Alares ve Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) işbirliğiyle hazırladığı "2024 Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu"nun sonuçları paylaşıldı.

iyzico’nun, Dogma Alares ve Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) işbirliğiyle hazırladığı “2024 Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu”nun sonuçları paylaşıldı.

Şirketten yapılan açıklamaya nazaran, bu yıl 4’üncüsü yayımlanan ve dal profesyonelleri için referans niteliği taşıyan rapor, Türkiye e-ticaret pazarının istikrarlı büyümesini sürdürmesine karşın hala değerli bir büyüme potansiyeli barındırdığını gösterdi.

iyzico’nun 165 bin üye işyeri, 40’tan fazla bölüm, 6,5 milyon dijital cüzdan kullanıcı davranışını tahlil etmesiyle elde edilen bilgilerinden yararlanılarak, yapay zeka, hiper süratli teslimat sistemleri ve alternatif ödeme tahlilleri üzere yeni teknolojilerin dala istikamet verdiği bu periyotta tüketici alışkanlıklarındaki değişim, ödeme tekniklerindeki dönüşüm ve e-ihracatın yükselişi mercek altına alındı.

Rapora nazaran, e-ticaret üzerinden yapılan alışverişlerde yaygın olarak kart kullanımı tercih edilmesine karşın dijital cüzdanların da ivme kazandığı bir periyoda girildi. Dijitalleşme, genç nüfusun alışveriş alışkanlıklarındaki evrim ve alternatif ödeme sistemlerindeki gelişmeler ekseninde e-ticaretin büyümesine etki etti.

Ticaret Bakanlığı verilerinden faydalanılan rapora nazaran, Kovid-19 pandemisi sonrasında dijitalleşmenin ivme kazanmasıyla, Türkiye’nin e-ticaret satış hacmi 2022’de yüzde 111; 2023’te ise yüzde 133 oranında artarak 1,9 trilyon liraya ulaştı. 2024’te de bu yükseliş sürdü ve pazar yüzde 61,7’lik artışla 3 trilyon lira düzeyine taşındı. Bu hacim, Türkiye Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın yüzde 6,5’ine karşılık geliyor.

Çevrim içi alışverişte en çok kullanılan ödeme tekniği kredi kartları, süreç bazında yüzde 51,4; toplam satış hacminde ise yüzde 65,2 hisse aldı. 2023’te, bir evvelki yıla nazaran yüzde 87 oranında büyüme gösteren ortalama sepet meblağı ise 2024’te yüzde 47’lik artış yaşadı.

iyzico e-ticaret süreç sayılarının 2024’teki aylık dağılımına bakıldığında, e-ticaret, dönemsellik gösterdi ve en büyük hissesi, yüzde 9,4 süreç oranıyla temmuz aldı. Yılın tamamı değerlendirildiğinde, yıl sonu ve sonbahar ayları yüksek, yaz ayları ise orta düzeyde sepet büyüklükleriyle karakterize olurken, yılın birinci yarısı ise daha düşük düzeylerde kaldı.

Kasım ayı indirim kampanyalarının tesiriyle, 2024’ün en yüksek sepet büyüklüğü ortalaması, 1137 lirayla bu periyotta yaşandı. Yılın son çeyreği ise genel olarak yüksek ortalama sepet büyüklüğüyle dikkati çekti. Aralık, 984 lirayla kasımı takip etti. Dönem sonu alışverişleri ve okula dönüşün tesiriyle, eylül ve ekimde sepet büyüklüğü 900 lira düzeyinin üzerinde seyrederken, yaz aylarında daha ölçülü bir seyir oluştu.

“Güvenli ve kesintisiz ödeme, kritik kıymete sahip”

Açıklamada görüşlerine yer verilenlerden iyzico Satış ve Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Şebnem Dağ İtimat, e-ticaretin süratle büyüyen dinamikleri içinde inançlı ve kesintisiz ödeme tecrübesinin, hem işletmeler hem de tüketiciler için kritik hale geldiğini belirtti.

Güven, e-ticaret satış hacmindeki büyümenin, ödeme sistemlerindeki dönüşümle direkt temaslı olduğuna, bilhassa alternatif ödeme metotlarına ilginin artmasıyla tüketicilerin satın alma alışkanlıklarının değiştiğine işaret etti.

Gelecek periyotta, dijital cüzdanlar ve yeni kuşak ödeme tahlilleriyle e-ticaretin daha da büyüyeceğini aktaran İnanç, “iyzico olarak biz bu dönüşümün öncüsü olmayı hedefliyor, tüm paydaşlarımızın en şimdiki ödeme sistemlerine basitçe entegre olabilmesi için tahliller geliştiriyoruz. E-ticaretin büyümesiyle inanç ve sürat da en kritik ögeler haline geldi. Tüketiciler sırf eser değil, birebir vakitte tüketici odaklı bir alışveriş tecrübesi talep ediyor.” sözlerini kullandı.

İşletmelerin bu değişen beklentilere karşılık verebilmesi için ödeme süreçlerinin uçtan uca işlenmesi gerektiğini vurgulayan İtimat, şunları kaydetti:

“iyzico olarak emelimiz, hem satıcılar hem de tüketiciler için kolay, inançlı ve kesintisiz bir ödeme altyapısı sunarak Türkiye’de e-ticaretin sürdürülebilir büyümesine katkı sağlamak. Bu gayeyle, ödeme tecrübesini tekrar tanımlıyor ve her ölçekteki işletmeyi bu dönüşüme dahil ediyoruz. Türkiye’nin e-ticaret ekosistemini global çapta güçlendirmek için teknoloji yatırımlarımızı artırmaya, KOBİ’leri ve girişimcileri desteklemeye devam edeceğiz.”

Dogma Alares Kurucu Ortağı Erdal Güner de e-ticaret ekosisteminin, global ölçekte büyük bir dönüşüm geçirdiğine ve bu dönüşümde yapay zeka, data analitiği ve dinamik fiyatlandırma üzere teknolojilerin öne çıktığına, gelecek devirde yapay zeka takviyeli şahsileştirilmiş alışveriş tecrübeleri ile anında teslimat tahlilleri ve alternatif ödeme sistemlerinin, bölümdeki rekabet dinamiklerini büsbütün değiştireceğine değindi.

E-ticaretin iktisattaki hissesi artarken, Türkiye’nin global oyuncularla rekabet edebilecek yetkinliklere sahip olması gerektiğini kaydeden Güner, “Yeni kuşak teknolojilere adaptasyon süratimizi artırarak, e-ihracatı büyütmek ve Türk markalarını memleketler arası pazarda daha görünür kılmak, kritik kıymet arz ediyor. Türkiye E-Ticaret Ekosistemi Raporu da bu dönüşüm sürecini ayrıntılı bir halde ortaya koyarak dal paydaşları için yol gösterici olmaya devam edecek.” görüşünü belirtti.

ETİD Lider Yardımcısı Emre Ekmekçi de Türkiye’nin, e-ticaret ekosisteminde hem bölgesel hem de global ölçekte gücünü artırmaya devam ettiğini aktardı.

Türkiye’nin e-ticaret ekosisteminde geldiği noktanın, dijitalleşme ve teknoloji adaptasyonundaki suratının bir göstergesi olduğuna işaret eden Ekmekçi, “Ancak burada durmamalıyız. Ülkemiz, yalnızca iç pazardaki büyüme ile yetinmemeli, e-ihracatta güçlü bir oyuncu olma gayesini hızlandırmalı. Türk e-ticaret markalarının yurt dışında daha fazla görünürlük kazanması, yalnızca ülke iktisadını değil, küresel ticaret içindeki pozisyonumuzu da güçlendirecek.” değerlendirmesinde bulundu.

Avrupa ve Orta Doğu üzere gaye pazarlara yönelik stratejik açılımların, Türkiye’yi bölgesel bir e-ticaret merkezi haline getirme potansiyeline sahip olduğunu aktaran Ekmekçi, “ETİD olarak, dalımızın milletlerarası rekabet gücünü artırmak için dijital altyapı yatırımlarını teşvik etmeye ve firmalarımızı global fırsatlarla buluşturmaya devam edeceğiz.” sözlerini kullandı.

Kaynak: AA / Mehmet Selçuk Güçlü – İktisat

About The Author