Brezilya’nın konut sahipliği yaptığı 17. BRICS Başkanlar Doruğu başlıyor

Brezilya‘nın periyot başkanlığını yaptığı 17. BRICS Önderler Zirvesi, Türkiye’den Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın da iştirakiyle Rio de Janeiro kentinde bugün başlıyor.

Brezilya, 17. BRICS Başkanlar Doruğu’na mesken sahipliği yapıyor. Kurucu ülkeler Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın baş harflerinin oluşturduğu BRICS’e üye toplam 11 ülke ile 10 staratejik ortak ve Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu 8 davetli ülkenin yanı sıra 9 memleketler arası ve bölgesel kuruluşun katılacağı tepe, Rio de Janeiro kentindeki Çağdaş Sanat Müzesi’nde bugün başlıyor. “Barış ve Güvenlik, Global Yönetişim Reformu” başlıklı oturumla başlayacak 17. BRICS Önderler Doruğu, iki gün sürecek. Çoğunluğu gelişmekte olan ülkelerden olan önderler ve temsilciler, Batı egemenliği konusunda önemli telaşları ve iş birliğini artırmanın yollarını ele alacaklar. Liderlerin ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret vergilerini de kınamaları bekleniyor. Oturumlar kapsamında ayrıyeten jeopolitik mevzular, çok taraflılık, ekonomik gelişmeler, yapay zeka, etraf ve global sıhhat dahil olmak üzere türlü başlıkların ele alınması öngörülüyor.

Xi Jinping ve Putin katılmıyor

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in zirveye katılmayacağı açıklanırken, onu temsilen Rio de Janeiro kentinde Çin Başbakanı Li Çiang hazır bulunacak. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise tepeye Memleketler arası Ceza Mahkemesi’nden çıkan tutuklama buyruğu nedeniyle çevrim içi katılacak. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da tepedeki yerini alacak.

Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Fidan temsil edecek

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, doruğa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı temsilen katılacak. Bakan Fidan, üye olmayan ülkelerin de davet edildiği “Çok Taraflılığın Güçlendirilmesi, Ekonomik-Mali Sıkıntılar ve Yapay Zeka” ile “Çevre, COP30 ve Global Sağlık” başlıklı oturumlara katılacak. Bakan Fidan’ın katılacağı oturumlarda, global sınamaların tahlilinde çok taraflılık unsurunun korunmasının ve aktifliğinin artırılmasının kıymetini vurgulaması ve bu çerçevede BRICS platformunun rolüne dikkat çekmesi, Türkiye’nin Gazze başta olmak üzere son devirde Orta Doğu’da yaşanan krizlere yönelik unsurlu, yapan ve insani yaklaşımını aktarması, İsrail saldırganlığının bölgesel barış, güvenlik ve kalkınma bakımından oluşturduğu tehdide dikkat çekmesi, Türkiye’nin global refahın ancak iş birliği, diyalog ve istikrara dayalı yaklaşımlarla sağlanabileceği; askeri çatışmaların ve ticaret savaşlarının bu maksada hizmet etmediği istikametindeki tavrını vurgulaması, adil ve öngörülebilir bir memleketler arası ticaret sisteminin değerinin altını çizmesi bekleniyor.

Türkiye’nin iklim değişikliğiyle gayret bağlamında yürüttüğü projelere değinecek

Bakan Fidan’ın ayrıyeten, iklim değişikliği, etraf, sürdürülebilir kalkınma ve global sıhhat hususlarında ortak sorumluluk şuuruyla hareket edilmesinin değerini vurgulaması ve Türkiye’nin bu alanlardaki somut katkılarını paylaşması, bu bağlamda Sıfır Atık Projesi dahil olmak üzere Türkiye’nin iklim değişikliğiyle çaba bağlamında yürüttüğü projelere ve hazırladığı yasal düzenlemelere değinmesi, Türkiye’nin sürdürülebilir bir yapay zeka ve ileri teknoloji ekosistemi oluşturmaya yönelik vizyonunu paylaşması, global seviyede yoksulluğu azaltmak, eşitsizliği gidermek ve ülkeler ortasındaki kalkınmışlık uçurumunu kapatmak için daha hassas ve kapsayıcı birçok taraflı sistemin gerektiğini belirtmesi öngörülüyor. Bakan Fidan’ın zirve marjında ikili görüşmeler gerçekleştirmesi planlanıyor.

Ortak bildiri üzerinde fikir birliği sağlandı

Zirve öncesinde BRICS üyesi ülkelerin yetkilileri ortasında yapılan görüşmeler hakkında bilgi sahibi kaynaklara nazaran, BRICS kümesinin diplomatları, ortak bildiri üzerinde fikir birliği sağladı. Kaynaklara nazaran, küme Orta Doğu’daki çatışmalar konusundaki üslubunu sertleştirme konusunda anlaştı ve nisan ayında söz edilen “ciddi endişe” notunun ötesinde bir lisan kullanılması kararlaştırıldı. Kaynaklar, BRICS’in ticaret konusunda da ABD Başkanı Donald Trump yönetimindeki gümrük vergisi siyasetine yönelik üstü kapalı tenkitlerine devam edeceğini söyledi.

Endonezya son üye

BRIC, 2006 yılında Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin Halk Cumhuriyeti tarafından kurulmuş olup, 2011’de Güney Afrika Cumhuriyeti’nin iştirakiyle BRICS ismini almış bir istişare ve iş birliği platformudur. Ağustos 2023’teki genişleme sonucunda Mısır, Etiyopya, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran, BRICS’e katılmıştır. Dönem başkanı Brezilya, Ocak 2025’te Endonezya’nın da BRICS’e üye olduğunu açıklamıştır. Rio tepesi, Endonezya’nın tam üye olarak yer aldığı birinci tepe olacak. – RIO DE JANEIRO

About The Author

admin

See author's posts