Yaz tatilinde ebeveynlere “dijital bağımlılık” uyarısı

Uzmanlar, okulların kapanmasının akabinde çocukların teknolojik aygıtlarla geçirdikleri mühletin ebeveynler tarafından denetim edilmesi gerektiğini belirterek, bu periyotta ailelere evlatlarıyla vakit geçirmeleri tavsiyesinde bulunuyor.

Yaz tatilinin başlamasıyla çocukların meskende geçirdikleri mühletle birlikte ekran başında geçirilen vakit da artıyor.

Bu devirde teknolojik aygıtlar, toplumsal medya, dijital oyunlar, çocukların giderek daha fazla vakit ayırdıkları alanlar haline gelirken, bu durum vakitle bağımlılık riskini beraberinde getiriyor.

Uzmanlar, bilhassa toplumsal medya içeriklerinin çocukların gelişimine olan tesirlerine karşı aileleri bilinçlendirmenin değerine dikkati çekiyor.

“Okul çağı ve ergenlik periyodunda hudutların kesinlikle belirlenmesi gerekiyor”

İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Çocuk Gelişimi Kısmı Lideri Prof. Dr. Arzu Yükselen, çocukların teknoloji kullanımının kaçınılmaz bir gerçeklik olduğunu belirtti.

Sosyal medya kullanımında yaş kümelerine nazaran farklı yaklaşım gerektiğine dikkati çeken Yükselen, bebeklik devri olan 0-3 yaş ortasında hiçbir halde teknoloji kullanımını önermediklerini, 3-6 yaş devriyle birlikte etkileşimli kullanımı ailelere önerdiklerini kaydetti.

Yükselen, okul çağı ve ergenlik periyodunda ise sonların kesinlikle belirlenmesi gerektiğini vurgulayarak, şunları söyledi:

“Çünkü çocukların kendi telefonları, tabletleri, aygıtları var. Bu kez çocuğun kendine has özgürlük alanı içerisinde talepleri ‘Benim cihazım, ben istediğim biçimde kullanırım, istediğim yere girerim, istediğim formda hareket ederim.’ üzere bir özgürlük içerisine girmek istiyor lakin burada kıymetli olan şey ebeveynlerin kesinlikle hudut koymaları. Asla yasak koymayı önermiyoruz. Esasen teknoloji kaçınılmaz gerçeklik lakin bir hudut getirmeyi, yaş kümelerine bağlı olarak süreyi uzatmayı uygun buluyoruz.”

“Ebeveynlerin de çocuklarına model olduklarını unutmamaları lazım”

Yükselen, bilhassa okul çağı ve ergenlik devrindeki çocukların neyle muhatap olduklarını takip etmenin çok kıymetli olduğunu lisana getirdi.

Sadece katı kurallar koymak yerine çocuklarla karşılıklı itimat temelli bağlantı geliştirilebileceğini söz eden Yükselen, “Bir defa birbirimize karşı açık olursak çok rahat paylaşımda bulunacaklardır. Sonlar koyduğumuzda yalnızca çocuğa hudutlar koymuyoruz. Yani ebeveynin kendisi sınırsız toplumsal ağlarda vakit geçirirken, çocuklarına hudut koymaya çalışmaları çok büyük çelişki uyandıracaktır çocuklar üzerinde. Hasebiyle ebeveynlerin de çocuklarına model olduklarını, model olmaları gerektiklerini ve bu gerçek model sayesinde çocuklarını gerçek teknoloji kullanımına yönlendirebileceklerini unutmamaları lazım.” değerlendirmesinde bulundu.

Uzmanlar olarak farklı şeyler verilmesini isteseler de ailelerin çocuklarına karne ikramı olarak akıllı telefon, tablet ve gibisi armağanlar almayı tercih ettiğini aktaran Yükselen, verilen kelam ve vaatlerin tutulmasının ehemmiyetine işaret etti.

Prof. Dr. Yükselen, yaz döneminde mümkün olduğunca çocukların açık alandan yararlanmaları, teknolojik aygıtlarla maruz kalmaktan öte parklarda, oyun alanlarında vakit geçirmelerini tavsiye ettiklerini söyledi.

“Çocuklar toplumsal medya içeriklerinden bağımsız hiçbir şey yapamaz hale geliyor”

İstanbul Medipol Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İrtibat Kısmı Lideri Doç. Dr. Başak Gezmen de dijital medya kullanımında müddetten çok kullanım biçiminin değerine dikkati çekerek, hakikat kullanıldığında güçlü ve aktif bir araç olarak yararlı olabileceğini anlattı.

Sosyal medyada epey fazla içeriğin bulunduğunu ve ebeveynlerin çocuklara bu içerikleri seçme konusunda yardımcı olmaları gerektiğine işaret eden Gezmen, aksi takdirde çocukların günün büyük kısmını medyayla iç içe geçirebildiklerini belirtti.

Gezmen, toplumsal medyanın aktivite olarak da güçlü araç olarak kullanılabildiğini tabir ederek, şöyle konuştu:

“Bağımlılık olarak nasıl kullandığı ve ne kadar mühlet medyayla iç içe olduğu konusu bizi çok fazla kullanımla bir arada ilgilendirir hale geldi zira artık çocuklar toplumsal medya içeriklerinden bağımsız hiçbir şey yapamaz hale geliyor. Bu da önemli manada ıstıraplar ortaya çıkarabiliyor zira gününün büyük kısmını, boş vakit aktivitelerini yalnızca medyaya bağımlı olarak geçiren çocukta dikkat eksikliği, aktivite bozuklukları, konuşma bozuklukları, yeme içme pratiklerinde bozulmalar olabiliyor. Fizikî bozukluklar olabiliyor.”

Sosyal medyada çok fazla mühlet geçirmenin günlük hayat aktivitelerinde aksiliklere yol açtığının altını çizen Gezmen, çok kullanan çocuklarda bilhassa gözlemlenen en değerli özelliklerden birisinin şiddet ve olumsuz olan modellerin taklit edilerek kendi hayat pratiklerine uyarlanması olduğunu aktardı.

“Sosyal medyanın çok tehlikeli, karanlık da bir yüzü var”

Çocukların nerelerde, ne kadar fazla vakit geçirdiklerine kesinlikle bakılması gerektiğini vurgulayan Gezmen, kelamlarını şöyle sürdürdü:

“Çünkü toplumsal medyanın çok tehlikeli, karanlık da bir yüzü var. Bunları evvelden tespit etmemiz gerekiyor ki ziyanlı etkinliklerden koruyabilelim lakin bu çok baskıcı sistemle olmaz. Çocuklarla vakit geçirmek bilhassa yaz periyotlarında çok değerli. Yalnızca toplumsal medyaya bağımlı kalan çocuk yerine ebeveynlerle aktivitelere katılan, vakit geçiren, oyunlar oynayan, birlikte çocuğun dünyasına kapı açan bir yaklaşım, her vakit bu mevzuda çok daha bize hakikat yol kat ettirecektir.”

Gezmen, TikTok ve gibisi uygulamalarda dolaşan “boş içeriklerin” çocukların zihinsel yorgunluğunu artırdığını belirtti.

Bu içeriklerin çocukların gerçek hayattan kopmalarına neden olabileceği ihtarında bulunan Gezmen, “Popüler kültür ya da birtakım sansasyonel içeriklerle meşgul olan yahut bağımlılık yapan dijital oyunların içerisinde daima vakit geçiren bir çocuk yerine daha çok onun eğitici tarafını keşfetmek ve bu istikametlere tartı vermek gerekiyor.” dedi.

About The Author

admin

See author's posts