Pak Güç Yatırımları Rekor Kırıyor: Global Güç Yatırımları 3,3 Trilyon Dolara Ulaşıyor

Küresel güç yatırımlarının bu yıl 3,3 trilyon dolarla rekor düzeye ulaşması, bu yatırımların 3’te 2’sini pak güç teknolojilerini oluşturması beklenirken, pak güç teknolojilerinde rekor kırılacağı öngörülüyor.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), bu yıl 10’uncusu hazırlanan Dünya Güç Yatırımları raporunu yayımladı.

Rapora nazaran, global güç yatırımlarının jeopolitik tansiyonlar ve ekonomik belirsizliklerden kaynaklanan zorluklara karşın bu yıl, 2024’e nazaran yüzde 2 artışla 3,3 trilyon dolara yükseleceği ve yeni bir rekora ulaşacağı bekleniyor.

Toplam yatırımların 2,2 trilyon dolarlık kısmını yenilenebilir güç, nükleer, şebekeler, depolama, düşük emisyonlu yakıtlar, verimlilik ve elektrifikasyon dahil pak güç teknolojilerinin oluşturacağı, kalan 1,1 trilyon dolar sermayenin ise fosil yakıt projelerine gideceği hesaplanıyor.

Böylece, bu yıl rekor düzeye ulaşması beklenen pak güç yatırımları, toplam yatırım ölçüsünün 3’te 2’sini oluşturacak. IEA’e nazaran bu durum, sırf emisyonların azaltılmasına yönelik eforları değil, birebir vakitte sanayi siyasetlerinin artan tesirini, güç güvenliği tasalarını ve elektrik tabanlı tahlillerin maliyet açısından rekabetçiliğini de yansıtıyor.

Mevcut yatırım eğilimleri dünyada yeni bir “elektrik çağının” yaklaştığını gösteriyor. Dünyada 10 yıl evvel fosil yakıtlara yapılan yatırımlar elektrik üretimi, şebekeler ve depolama yatırımlarından yüzde 30 fazlayken, bu yıl ise yalnızca elektrik bölümü yatırımları petrol, doğal gaz ve kömüre yönelik harcamalardan yüzde 50 daha yüksek olacak.

Güneş gücü, en büyük yatırım kalemi olmaya devam ediyor

Temiz güç teknoloji yatırımlarına kaynak bazında bakıldığında, güneş gücü 450 milyar dolarla en fazla yatırım yapılan pak güç kaynağı olarak öne çıkıyor. Güneş gücüne yapılan yatırım ölçüsü, son 5 yılda neredeyse iki katına çıkacak.

Nükleer güç yatırımları da son 5 yılda yüzde 50 artış gösterirken, bu yıl kelam konusu alandaki yatırımların 75 milyar doları bulması bekleniyor.

Temiz güç teknolojileri ortasında 400 milyar dolara ulaşacağı hesaplanan şebeke yatırımlarının, üretim ve elektrifikasyon yatırımlarının gerisinde kalıyor. Bu durum elektrik güvenliği açısından telaş verici bir gösterge olarak bedellendiriliyor.

Elektrik güvenliğinin sağlanabilmesi için şebeke yatırımlarının 2030’ların birinci yıllarına kadar üretim yatırımlarıyla eşit düzeye yükselmesi gerekiyor. Lakin şebeke yatırımları, çoğunlukla uzun müsaade süreçleri ve kısıtlı tedarik zincirleri nedeniyle engelleniyor.

Kömür yatırımlarında artış, petrol yatırımlarında salgın sonrası birinci düşüş

Çin, dünyanın en büyük güç yatırımcısı pozisyonunu güçlendirmeye devam ediyor. Çin’in global güç harcamalarındaki hissesi, son 10 yılda yüzde 25’ten yüzde 33’e yükseldi.

Bu artış, güneş, rüzgar, hidroelektrik, nükleer, batarya ve elektrikli araçlar dahil olmak üzere geniş bir teknoloji yelpazesindeki yatırımlarla destekleniyor.

Çin ve Hindistan, kömür kapasitesi yatırımlarını sürdürüyor. Geçen yıl yaklaşık 100 gigavatlık yeni kömür santrali inşasına başlayan Çin’de, onaylanan yeni kömür santrali kapasitesi 2015’ten beri en yüksek seviyeyi gördü.

Kömür yatırımlarının bu yıl ise 2024’e nazaran yüzde 4 artacağı hesaplanıyor.

Öte yandan, düşen petrol fiyatları ve talep beklentileri nedeniyle petrol yatırımlarında bu yıl salgından beri birinci düşüşün görüleceği iddia ediliyor. Beklenen yüzde 6’lık gerileme, yüklü olarak ABD’de bu alandaki kimi harcamaların azalmasından kaynaklanacak.

Çin’in güç yatırımları, AB ve ABD’nin toplamına eşit

IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ait değerlendirmesinde, güç dünyasının görünümünü gölgeleyen jeopolitik ve ekonomik belirsizlikler ortasında ülkeler ve şirketlerin kendilerini çeşitli risklerden izole etmeye çalıştığını belirtti.

Enerji güvenliğinin global yatırım artışının temel itici gücü olarak öne çıktığını lisana getiren Birol, “Bu yıl yatırım fiyatı, rekor olan 3,3 trilyon dolara ulaşacak. Süratle değişen ekonomik ve ticari ortam, kimi yatırımcıların yeni güç projelerine onay konusunda bekle-gör yaklaşımı benimsemesine yol açıyor. Lakin birden fazla alanda mevcut projeler üzerinde şimdi önemli bir tesiri görülmedi.” sözlerini kullandı.

Birol, Dünya Güç Yatırımları raporunun birinci defa yayımlandığı 2015’te, Çin’in güç yatırımlarının ABD’yi yeni geçmeye başladığını anımsatarak, “Bugün Çin, dünyanın açık orta en büyük güç yatırımcısı pozisyonunda, Avrupa Birliği’nin (AB) 2 katı ve neredeyse AB ile ABD’nin toplamı kadar harcama yapıyor.” bilgisini paylaştı.

About The Author

admin

See author's posts